Gürkan, ''Turizmdeki krizi aşmak için daha çok çalışmalıyız''

Türkiye Sağlık Turizm Konseyi Genel Sekreteri Yunus Gürkan, turizm sektörünün sıkıntılı bir dönemden geçtiğini belirterek, bu sürecin avantaja çevrilmesinin turizmcilerin elinde olduğunu belirterek, ''Bu sıkıntı; bir iki seneliktir. Türkiye, Türk turizmi gelecek dönemlerde yeniden yapılanarak yine güçlü olarak küresel turizm arenasında yerini alacak. Kriz yönetimi tam da böylesi dönemler için gerekiyor. Tabii ki umutsuz olmak yerine, çözüm üretmek elimiz kolumuz bağlı kalmak yerine daha çok çalışarak bu süreci aşmak mümkün'' dedi.

Türk turizminin son yılların en büyük krizi ile uğraştığını ve bunlara çözüm aradığını belirten Gürkan, ‘’ 2015 yılı sonunda kendisini ciddi olarak hissettiren ve 2016 başında da önümüzdeki turizm sezonlarının hiç iç açıcı olmadığı yaşanarak hissediliyor. Aslında bu kriz çok ciddi yaralar açacak ama ne olursa olsun geçecektir. Devletimizin ve özel sektörün yurtdışında ciddi ve atak tanıtım planları içinde olması, hükümet tarafından sağlanan değişik destek paketleri ile dış pazarda kaybolan prestij ve güven sağlama uğraşları mutlaka sonuç verecek’’ dedi.
Gürkan, Türkiye turizminde yaşanan sürecin geçici olduğunu ifade ederek, “Söz konusu durgunluğu avantaja çevirmek turizmcinin elinde. Bu dönemi yenilenmeye ve farklı pazarlar oluşturmaya ayırması; teknolojik gelişmeleri sektöre adapte edebilmesi gerekiyor” diye konuştu.
Turizm sektöründe yaklaşık 30 yıldan bu yana başarılı çalışmalara imza atan deneyimli turizmci Türkiye Sağlık Turizm Konseyi Genel Sekreteri Yunus Gürkan’la turizm sektörünü ve yaşanan sıkıntılı süreci konuştuk. Gürkan’la gerçekleştirdiğimiz röportaj şöyle:
 
ÇUKUROVA BARIŞ: Her sektörde olduğu gibi turizm sektörü de sürekli yenilenme istiyor. Bu yenilenmeyi sağlamak için neler yapmak gerekiyor?
YUNUS GÜRKAN: İnovasyona dayalı seyahat ürünleri oldukça iddialı bir platforma ulaştı ve bu teknolojik akım, akıl almaz bir hızla yenilikleri ortaya çıkarmaya devam ediyor. Geleceğin turizminde ses ve görsele dayalı çözümler, sanal gerçeklik ve akıllı telefon uygulamaları yer alırken, günümüzde hızla ilerleyen teknoloji, turizm sektörünü de yakından ilgilendiren çözümler sunuyor.
Dünya pazarında birçok yenilikçi ve teknolojik firma, seyahat endüstrisine dönük ürünler geliştirerek hizmet verenlerin kazançlarını artıracak, hizmet alanların işlerini kolaylaştıracak çözümlere odaklanmış durumda.
Geleceğin teknolojilerinde akıllı telefonlarla bireyler artık daha bağımsız ve kişiselleştirilmiş ayrıcalıklara sahip. Uçmak istediğiniz destinasyona en uygun seferleri sesli komutlarla bulabiliyor, akıllı telefon uygulamaları ile havalimanında gideceğiniz yöndeki kalabalık ve sıra durumunu önceden öğrenerek kendinizi buna göre ayarlayabiliyorsunuz. Fotoğrafa dayalı mekân analizi ise birçok otel ve gastronomi mekânı için ilginç veriler oluşturabilecek nitelikte. Bir oteli veya destinasyonu daha oraya gitmeden inceleyebiliyorsunuz. Dünya genelinde birçok seyahat acentesi satış ofislerine bu sistemi yerleştirmiş durumda.
Bugün dünyada akıllı telefon kullananların sayısı hızla artıyor. Yeni neslin teknoloji merakı ise çok yüksek. İnsanların yüzde 92'si bir ürün alacaksa, otel veya uçak rezervasyonu yapacaksa ürüne önce mobil telefondan bakıyor ve yüzde 43'ü akıllı telefonu kullanarak satın alma yapıyor. Türkiye de teknolojiye oldukça meraklı bir ülke.
Dünya öyle bir hale geldi ki robot ve makine sayısı insan sayısını geçti; 6 milyardan fazla makine var ve bunların birçoğu internete bağlı.
Bazı teknolojik firmalar misafirlerinin hareketlerini tespit edip karşılıklı bilgi alışverişi sağlıyor. Yolcunun havalimanında hangi bölgede olduğunu uçağa ne zaman bineceğini tespit edebiliyor. Geliştirilmiş olan teknoloji ile yolcunun uçağın hangi kapısından bindiğine kadar tespitini yapabiliyor.
Turizmde görsel tanıtım çerçevesinde günde 50 milyondan fazla fotoğraf paylaşılıyor. Fotoğraf paylaşımında insanlar çok fazla vakit harcıyor. Bilhassa turizmde fotoğraflı pazarlama faaliyetleri yüzde 30 daha etkili. Çoğu zaman bir fotoğraf kelimelerden daha çok şey anlatabiliyor. Görselleri analiz ederek seyahat edecek kişi bugünkü teknoloji ile binlerce fotoğraf içinden tatil veya seyahat seçimini daha efektif yapabiliyor.
Fotoğraflar ile mekanınıza, restoranınıza hizmet verdiğiniz noktada ne tür insanların geldiğini belirleyerek müşteri profili çıkarabiliyorsunuz. İnsanların ifadelerini gülüp eğlendiğini gözlemleyip bu çerçevede tedbirler alabiliyorsunuz. Bunları sosyal medya kanallarından elde ederek veri olarak kullanabilme şansınız oluşuyor.
Robot, Makine ve Teknoloji demişken…
Dünyaca ünlü oteller zinciri Hilton ve IBM, otelcilik ve konaklama sektörüne hizmet edecek bir robot projesini tanıttı. Connie adıyla anılan bu robot, ismini Hilton otelleri zincirinin kurucusu Conrad Hilton’dan almış. Concierge hizmetleri vermeye yönelik olarak tasarlanan Connie, IBM’in yapay zeka teknolojisi çözümü Watson’ı kullanıyor.
Pilot çalışma için seçilen Virgina’daki Hilton McLean‘de hizmet vermeye başlayan robot, otel müşterileriyle etkileşime giriyor, onların sorularını dostane ve bilgilendirici şekilde yanıtlandırıyor. Connie, oteldeki servis, açılış ve kapanış saati bilgileri ya da diğer aktivitelerle ilgili sorulara cevap veriyor. Bununla birlikte Connie, otelin dışındaki turistik bölgelerle ilgili soruları da cevaplayabiliyor.
Connie, kullandığı yapay zeka sayesinde öğrenebilen bir robot. Böylece otel yönetimi Connie’nin verebileceği cevapları müşteri istekleri ve müşteri deneyimi doğrultusunda düzenleyebiliyor ya da geliştirebiliyor. Kısacası Connie, yönetimin sözünden çıkmayan bir robot ve mesaisi hiç bitmeyen bir ön büro elemanı olarak değer kazanıyor.
ÇUKUROVA BARIŞ: Türkiye’de turizm sektörünü değerlendirebilir misiniz?
YUNUS GÜRKAN: Türk turizmi son yılların en büyük krizi ile uğraşmakta, çözüm aramakta, 2015 yılı sonunda kendisini ciddi olarak hissettiren ve 2016 başında da önümüzdeki turizm sezonlarının hiç iç açıcı olmadığı yaşanarak hissediliyor.
Peki, neler yapılabilir ve neler yapılmalı?
Aslında bu kriz çok ciddi yaralar açacak ama ne olursa olsun geçecektir. Devletimizin ve özel sektörün yurtdışında ciddi ve atak tanıtım planları içinde olması, hükümet tarafından sağlanan değişik destek paketleri ile dış pazarda kaybolan prestij ve güven sağlama uğraşları mutlaka sonuç verecek.  Diğer taraftan dramatik düşüşlerin yaşandığı bu noktada bunu bir fırsat olarak değerlendirip, krizin etkisini bir nebze olsun azaltmak düşüncesiyle bu durgun dönem; eskimeye yüz tutmuş, yıpranmış otellerin ve turizm tesislerinin renovasyon ağırlıklı tadilat ve yenileme projeleri ile geçirilmelidir.
Bunun yanı sıra kilit personel eğitilmeli ve yeni trendlere karşı gerçek eğitimler verilmelidir. Yeni pazar arayışında olan Türk turizmi büyük trafik sağlayacağı Çin, İran, Hindistan ve Ortadoğu pazarı misafir profilinin; dil, din ve yaşam tarzlarına ait belli kriterlerin eğitiminin sağlanması önem arz ediyor. Bu türlü bir yaklaşım, misafirperver Türk milletinin sıcak davranışlarıyla birleştiği zaman yeni pazarlarda muhteşem bir tanıtım mekanizmasının işlemesine yol açar.
Hazırlamamız lazım kendimizi. Geçmiş yıllarda, bundan 10-15 yıl öncesiyle mukayese edildiği zaman, şimdiki ortamlarda çok değerli turizmci yöneticilerin, duayen turizmci dostların, bilgi hazinelerini ‘danışmanlık’ kanalları ile yeni genç nesil turizmci meslektaşlarımıza aktarmak üzere paylaşım içinde olduklarını görüyoruz. Bu çok değerli bir platform… Yıllardır söylerim; kulaktan dolma turizmci, otelci; 3-4 sene içinde de otel genel müdürü olunmaz diye. O yüzden bu dönemin eğitilmek ve köklü bilgilenme safhası olarak değerlendirilmesi lazım. Genç yönetici turizmci kardeşlerimizin gelir gider analizleri yöntemlerinden, bütçeleme çalışmalarına tüm konularda değerli üstatlardan eğitimler alma zamanı. Yöneticilik yıllarımdan kalan bir tekerleme gibi gözüken nasihatimi de yine burada paylaşmak istiyorum; ‘Rakamların dansı, sayıların valsi’ni bilmeyenler için öğrenme ve kendilerini geliştirme zamandır. Zamanı çok iyi değerlendirip, eksikliklerimizi giderme zamanı olarak kullanmamız gerekir diye düşünüyorum. Turizmde personele ve eğitime ciddi yatırım yapılmalı. Ancak sadece istihdam yaratmak değil, oluşturulan istihdamı nitelikli becerikli iş gücüne dönüştürmek de çok önemli.
İnşaat ve tüm dekorasyon sektörlerini yakından etkileyecek olan bu dönemde,  en çok renovasyon İstanbul ve kıyı şeridinde gerçekleşiyor. Krizin yarattığı bu dramatik doluluk düşüşü sonucunda çoğu otel kapılarını açmazken, el değiştirmelerin getirdiği yeni bir ivme içinde el değiştiren oteller komple yenileniyor. Bu çerçevede teknoloji sizi artık yanlış yapma lüksünden uzaklaştırıyor. Küresel turizm ortamında akıllı otellerin her geçen gün arttığı bir ortamda Türk yatırımcılar da bu türlü yeni teknolojik akıllı alt yapılı, enerji tasarruflu, doğal ışıklı, global trend haline gelen; azaltılmış karbondioksit salınımlı tesisleri kuracaklarından rekabette ön plana çıkmak anlamında donanımlı yenilikçi otelleri gerçekleştireceklerine inanıyorum.
ÇUKUROVA BARIŞ: Tatil cenneti ülkemizin yurt dışında daha fazla öne çıkarılması için neler yapılmalı?
YUNUS GÜRKAN: Türk turizmini 2016 yılı içinde değerlendirirken gerçek boyutta karamsar tabloların ortaya çıktığı, bir düşünce boyutunda, dile getirmeye çalışacağım… Her zaman bacasız fabrika olarak tanımladığımız, Türk ekonomisine muhteşem bir destek sağlayan, döviz girdisi çok yüksek olan bu sektör, sağladığı istihdam imkanlarıyla da birçok ana lokomotif sektörün önünde ilk sıralarda yer almakta.
2015’in sıkıntılı bir süreçle sonlanması, 2016’nın Türk turizm tarihinin en büyük kayıplarını yaşayacağı ve indekslerin tamamıyla kayıp bir periyod olacağı yorumlarının görüldüğü bir dönemden geçerken bu satırları kaleme almak zor oldu. Sürdürebilirlik,  devamlılık ve neler yapılabilir konularında kaleme alınacak çok başlık var.
Yeni pazarlara, yeni hareket sağlayan ülkelere yönlenmemiz gerekiyor, Çin pazarı trilyon dolarlık muhteşem bir pazar,  çok büyük fırsat, 2020 yılına kadar artarak 1,7 milyar Çinli’nin seyahat edip 1,8 trilyon dolarlık bir ekonomi yaratacağı hesaplanıyor. Ancak Türkiye’ye gelen yabancı turist sıralamasında Çinli turistler ilk 15’e bile giremiyor.
Güncel olarak Avrupa’da hareket halinde bulunan çok değerli tanıtım elçilerimizin yarattığı atak ve dinamik tanıtım platformlarına tüm bölgesel turizm alan temsilcilerinin katılımlarının sağlanması gerekiyor.
Önümüzdeki seyahat trendleri daha çok güvenlik endeksli olacak. Geçtiğimiz yıl dünya çapında yaşanan ekonomik krizler, şiddetli çatışmalar, terör saldırıları ve mülteci krizinin neden olduğu sıkıntılarla geçtiğine dikkat edersek, bu gelişmelerin 2016 ve sonrasındaki seyahat trendlerini ve alışkanlıklarını farklı biçimde etkileyeceğine şüphemiz yok. Belirli seyahat trendleri içinde en hızlı güçlü büyümenin yüzde 6,1’le Asya’da olması bekleniyor.  Seyahat edecek insanların daha çok güvenli destinasyonlara yönelecekleri tespit ediliyor. Bu çerçevede turizmci dostlarımızın ‘günü kurtarmak planları’ yerine  ‘geleceği nasıl kurtarırız’ planları yapmaları gerekiyor.  Türkiye’mizin bu geçiş süreci sonunda yine huzurlu bir tatil imkan sağlayan bir destinasyon olduğunun paylaşılması gerekiyor.
Kriz yönetimi tam da böylesi dönemler için gerekiyor. Tabii ki umutsuz olmak yerine, çözüm üretmek elimiz kolumuz bağlı kalmak yerine daha çok çalışarak bu süreci aşmak mümkün.
Bu sıkıntı; bir iki seneliktir. Türkiye, Türk turizmi gelecek dönemlerde yeniden yapılanarak yine güçlü olarak küresel turizm arenasında yerini alacak.
 
Deneyimli Turizmci Yunus Gürkan kimdir?
 
Eğitim ve Kariyer yaşantısının büyük bölümünü yurtdışında İngiltere ve Amerika’da geçiren Yunus Gürkan eğitimine Londra-İngiltere ve Oklahoma –ABD’de devam etti.
Yunus Gürkan, Londra ve Oklahoma’da Hizmet ve Turizm Endüstrisi alanında değişik konumlarda yöneticilik yaptıktan sonra, Türkiye’deki Uluslararası ve Ulusal Turizm zincirlerinde üst düzey yöneticilik pozisyonlarında bulunarak Türk Turizminin seçkin tesislerinin de açılışlarını gerçekleştirdi.
Küresel turizm sektöründe 30 yıldan daha fazla bir süredir hizmet veren Gürkan, konaklama, turizm ve termal faaliyetlerin pazarlanması alanlarında tanınan bir uzman… Gürkan, ayrıca otel yönetim sektöründe de derin bir deneyime sahiptir.
Yunus Gürkan, 15 yılı aşkın süre boyunca ABD’de çeşitli yönetici pozisyonlarında çalışmış ve geniş bir yelpazede yer alan müşteri ve organizasyonlara doğrudan danışmanlık desteği sağladı. Gürkan, Türkiye’deki birçok 5 yıldızlı otellerde üst düzey yönetici olarak görev yapmış; öncesinde ise aralarında First Choice ve TUI’ın da bulunduğu Avrupa merkezli çeşitli tur operatörlerinde turizm danışmanlığı ve dünyaca ünlü otel zincirlerinde operasyon direktörlüğü görevlerini üstlendi.
Özellikle “Türkiye’de Termal Turizmi Geliştirmenin Yeni Boyutları” konusu üzerine yoğunlaşan Yunus Gürkan, dünya çapında çeşitli temalarda düzenlenen sağlık turizmi kongreleri ve organizasyonlarında katılımcı ve organizatör olarak sık sık yer alıyor. Yunus Gürkan ayrıca Türkiye çapındaki yatırımcılara yönelik bir dizi stratejik planlama faaliyetine öncülük etmekte ve sayısız termal turizm çalışması yürütüyor.
Yunus Gürkan’ın temel ilgi alanları başta Türkiye’de ve küresel boyutta termal sağlık turizmi olmak üzere turizm planlama, politika oluşturma, yönetim ve sürdürülebilir turizm kalkınmasıdır. Bu bağlamda sağlık turizminin geliştirilmesi ve özellikle de Türkiye’nin 2023 kalkınma vizyonunun gerçekleştirilmesinde kilit sektörlerden biri olarak belirlenen termal turizm endüstrisinin rekabetçi kalkınma stratejileri konusunda öncülük yapan Türkiye Sağlık Turizm Konseyi’nde Genel Sekreterlik ayrıca 2013 senesinde Türkiye’nin önderliğinde kurulan Global Sağlık Turizm Konseyinde de Disiplin Kurulu Başkanlığını yürütmektedir.