Tevazu kavramı alçak gönüllü olmak, tevazu göstermek, kibirden uzak durmak, gibi anlamlara karşılık gelmektedir. Tekebbürün, kibirli olmanın tam karşısıdır.
Tevazu, alçakgönüllü olmaktır. Kendini beğenmişlikten ve böbürlenmekten uzak durmaktır. Gurur ve kibirden arınmış bir hayatı benimsemektir. Yaratılmış her bir canlıya saygı, şefkat ve merhamet etmek ve kibar davranmaktır.
Beyazıt Bestami anlatıyor.
“Benim zamanımda binlerce veli vardı. Hepsi de ibadet, riyazet, keşif ve keramet sahibi. Fakat asrın kutupluğu, ümmi bir demircinin üzerindeydi. Ben bu işin sır ve hikmetine karşı hayretler içerisindeyim.
Bütün geçimini, geceli gündüzlü örs başından ayrılmayan demirciyi göreyim dedim. Bir gün dükkânına gittim. Selam verdim. Beni görünce çocuklar gibi sevindi. Ellerime sarıldı uzun uzun öptü benden dua rica etti. Henüz keşif âlemine girmemiş olduğu için makamından habersizdi.
Benden dua isteyince dedim ki: "Ben senin ayaklarını öpeyim de, sen bana dua et " dedi. Benim sana dua etmemle içimdeki dert hafiflemez ki. Sordum: Derdin ne söyle? Çare bulalım?
Cevap verdi: Acaba kıyamet gününde bunca insanın hali ne olur? Bunu düşünmekten, buna yanmaktan başka derdim yok, bunu söyledi. Hüngür hüngür ağlamaya başladı. Beni de ağlattı. O vakit içimde bir nida duydum. Bunlar nefsim, nefsim diyenlerden değildir. Bunlar ümmetim ümmetim diyenlerdendir. Hemen içimdeki hayret silindi. Kutupluk makamının bu demirciye neden verildiğini anladım.
Demirciye sordum: İnsanların azap çekmesinden sana ne?
Cevap verdi. Bana mı ne? Benim fıtratımın mayası, şefkat suyuyla yoğrulmuştur. Cehennem azabının bütün azabını bana yükleseler de onları bağışlasalar ben saadete ererim ve derdim den kurtulurum.
Demircinin dükkânın da saatlerce oturdum, sohbet ettik ve ben evet ben, kırk yıldır elde edemediğim manevi derecelere yükseldim. İçim Allah’ın feyziyle doldu. O vakit büsbütün anladım ki, kutupluk sırrı bir mana.
Fazilet le, ilimle elde edilen iş değil... Allah vergisi ve tevazudur.
Hayatımızın her alanında tevazuu kuşanalım. Hiç kimseyi incitmeyelim. Fani dünyanın geçici heveslerine aldanarak birbirimizi üzmeyelim. Dünyamızı zindana, ahiretimizi cehenneme çevirecek olan kibirden, gururdan ve riyadan sakınalım. İnsanları küçümseyerek onlara surat asmayalım. Yeryüzünde böbürlenerek yürümeyelim. Unutmayalım ki Yüce Rabbimiz, kibirlenen ve kendisiyle övünen kimseleri sevmez.
Gönlünde Kibir bulunmayan tüm insanlara selam olsun.
