Basit yöntemle tarımda maliyet hebasını çıkarmak çok zor değildir. Anadolu’da hangi köye giderseniz gidin sizi orada karşılayan elleri nasırlı çiftçi kardeşimiz tüm maliyeti kuruşu kuruşuna çıkarır.
Sonrasında da size ‘ürünün taban fiyatı en az şu kadar olmalı ki para kazanalım’ der. Bu bir maliyet hesabıdır. Zor da değildir.
Lakin bugün devleti yönetenlerin bu maliyet hesaplarını çıkardıktan sonra çiftçiye reva gördüğü taban fiyatlar ise hiç memnun bırakmaz duruma geldi Anadolu çiftçisini…
Ana başlıklarıyla maliyet hesaplarına etki eden etkenler toprak hazırlığı, ekim, gübreleme, sulama, hasat, harman ve taşıma masrafları, sigorta ve sabit masraflar kalemleridir.
Değişen fiyatlara maruz kalan kalemler ise tohum, fide, gübre, kireç, mücadele ilacı, akaryakıt, yağ, alet ve makinelerin tamir bakım masrafları, geçici işgücü ücreti, makine kirası, su ücreti, ürün sigortası gibi kalemlerdir.
Bütün bunları çiftçi bilir. Çünkü bunlarla birlikte ürününü yetiştirip karşı karşıya kaldığı zorlukları aşmanın yöntemini bulur. Anadolu çiftçisi zor durumda diyoruz sürekli olarak. Çiftçinin ayakta kalması adına nelerin yapılabileceğine dair bir çiftçi evladı olarak elimizden geldiğince, dilimizin döndüğünce kelimeleri de dikkatle seçerek uyarılarımızı yapmaya çalışıyoruz.
Arazi size aitse yani tarla sizin ise biraz daha sıkıntınız az demektir. Eğer tarlayı kiralamış iseniz o vakit masrafınız daha da artıyor demektir.
Bu yıl özellikle buğday ekimi alanlarında daralmanın söz konusu olduğunu söyleyebilirim. Mısır ve diğer ürünlerde durum ancak Mart ayı gelince belli olacak. Artan maliyetler karşısında kazanamayan çiftçi, para bulamayan üretici tarlasını ekmeyerek boş bırakmakla daha kazançlı olduğunu düşündü. Böyle de bir durum var ortada.
Tarımda maliyet hesaplamasını Tarım Bakanlığı nasıl hesaplıyor? Maliyet hesabından sonra üreticiye ne kadar kar veriyor? Taban fiyatları açıklar iken üreticinin teklifini alıyor mu? Piyasa araştırması yapıyor mu? Dünya ile kıyaslamasını yaparken Türkiye’nin koşullarını ön plana çıkarıyor mu?
Bütün bunların yanıtının dikkate alınması gerekiyor. Biz bile bir dönüm tarlaya kaç kilo biderlik tohumun gideceğini, ne kadar gübrenin atılacağını, ilaçlamada ne kadar ilacın kullanılacağını hesaplıyoruz da koskoca bakanlık maliyet hesaplarını yapamıyor mu?
Yapıyor bence.
Ancak sonuç ortada duruyor. Kimse memnun değil…
Önemli olan memnuniyet…