• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • Ara
  • Gündem
  • Siyaset
  • Ekonomi
    e-gazeteYaşamKültür-SanatTeknoloji
  • Sağlık
  • Dünya
  • Magazin
  • Medya
  • Eğitim
  • Spor
  • Ara
SON DAKİKA:
08:26
İŞ BANKASINDAN ANLAMSIZ KAMPANYA
08:25
SULAMA KANALI BİR AİLEYİ YOK ETTİ!
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Köşe Yazarları
  2. ZEKİ YÜCEL
  3. Orhan Kemal’in Çukurova Yılları (2)
Yayınlanma: 06 Şubat 2020 - 05:10

Orhan Kemal’in Çukurova Yılları (2)

06 Şubat 2020 - 05:10
Yorumlar
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
ZEKİ YÜCEL

BİLİNÇLENME YILLARI
 
Nurer Uğurlu, “ORHAN KEMAL’İN İKBAL KAHVESİ” adlı kitabında kendi ağzından anlatmaktadır,
“İşte o yıllar... Yığınla futbol hastasından biri de bendim. Ağustos güneşinin kasıp kavurduğu günlerde bile futbol oynardım. Laf aramızda, iyi penaltı atardım. İyi bir santrofordum ha.. Her maçta bir – iki golüm sağlamdı. 20 yaşındaydım... Kafam bir türlü çözemediğim sorunlarla yara olmuştu sanki... Bir anlamda boşluktaydım. Ve bir gün bir kahve köşesinde işçi dostum İsmail Usta’yla tanıştım... Sonra kitaplar... ‘Serseriler, Stepte, Ladam Okamelya, Madam Bovary, Germinal, Benim Üniversitelerim, Fransız İnkilabı Tarihi’ gibi...
Kitapların çoğunu İsmail Usta hediye etmişti.
Daha sonra Selahattin Usta, Ali Şahin, Dayı Remzi gibi solcu işçilerle tanışır. Bu yeni arkadaşları Orhan Kemal’i yavaş yavaş uyandırmaya ve kitap okuma zevkini aşılamaya koyulurlar.
Bu arada yeni bir sevdaya yakalanmıştır. Daha sonra unutamayacağı ve ‘Sokaklardan bir kız’ adlı romanında işlediği, bir aşka tutulmuştur. Aşkı Güzide adında bir bar kadınıdır.
“Güzide benden 10 yaş büyüktü. 30 yaşındaydı. Bir gün bana hayatını öylesine acıklı anlattı ki; etkisi altında kaldım. Sanki terk edilmişliği benim yüzümdendi. Ve sanki içinde bulunduğu hayatı ben düzeltmeye zorunlu gibiydim. Bara gittiğim zaman hemen masama gelirdi. Bana hiç para harcatmazdı. Bu yüzden de garsonlar bana kızarlardı. Sonra çoğu geceler evinin oralara gider, karşı kaldırıma oturur, onun pencere perdesine düşen gölgesini izlerdim. Benim orada olduğumu bilmezdi. Ben de hiç bir zaman söylemezdim. Benimle alay etmesinden korkardım. Bir gün illa “Nüfus kâğıdını ver” diye tutturdum. Ciddi olarak onunla evlenmeye karar vermiştim. Günlerce ısrar ettim. Israrlarım karşısında bana öğütler verirdi. Küçük olduğumdan, beni pırıl pırıl bir gelecek, tertemiz genç kızların beklediğinden söz açardı. Ama ona her geçen gün daha çok bağlanmış ve deli gibi sevmeye başlamıştım. Benimle başa çıkamayacağını anlayınca Adanalı zengin bir sarrafla meşgul oldu.
Bir gün bizim takımın beki Arabacı Hikmet, bar kadını Güzide’nin Mersin’e gittiğini söyledi. Dünyam başıma yıkıldı. Arkasından Mersin’e gittim. Kaldığı oteli buldum. Otelden İstanbul’a kalkacak olan vapura az önce gittiğini söylediler. Deli gibi limana koştum. Vapur liman açıklarında demir alıyordu. Ve cebimde ancak Adana’ya dönecek kadar param vardı. Çok geç kalmıştım. Adana’ya döndüm.
 
FABRİKADA MEMURLUK
Günlerden bir gün dostlarının da yardımıyla bir iş bulur. Milli Mensucat Fabrikası’nda kâtiplik... Fabrika o günlerde Nuri Has’ın. Tüm Adanalı onu Nuri Ağa diye bilir. Ancak Nuri Ağa’nın babası Kemali Bey’le arası hiç de iyi değildir. Abdulkadir Kemali Bey bir davada Nuri Ağa’ya karşı bir işçiyi savunmuştur. Ancak Kemali Bey o günlerde Beyrut’tadır. Orhan Kemal’in eline kâtiplikten ayda 24 lira 95 kuruş geçmektedir. Ancak fabrikada rahatı pek yoktur. Babasından dolayı habire gammazlanmaktadır. Derken kâtiplikten ambar memurluğuna verilir. Buna sebep fabrika sahibi Nuri Ağa’nın Orhan Kemal’in babasının kim olduğunu öğrenmesidir.
Orhan Kemal Milli Mensucat günlerinden bir kesiti Nurer Uğurlu’ya şöyle anlatır;
“Bir gün Nuri Ağa beni çağırdı. Gittim. Kapıyı vurdum içeri girdim. Bir zamanlar bir işçi meselesi yüzünden aleyhine dava açan, mahkemede işçiyi kıyasıya savunan bir babanın oğlunu ezmek için ‘Sen kimsin?’ dedi.
Şaşırmıştım. Tanımıyor muydu beni? İmkânsız bir şey. Her seferinde azarladığı, maaş zamlarından yararlandırmadığı, kovmak için fırsat kolladığı beni nasıl tanımazdı?
‘Ha... Sen misin o?’
‘Evet...’
Gözlerimin içine bakarak,
‘Yani avukat Abdulkadir Kemali Bey’in oğlu... Ha o adamın oğlu... Baban vaktiyle iki paralık bir ameleyi bana karşı savunmuştu. Ama ben intikam almak istemem. Öylelerini Allah’a havale ederim..’
Şaşırmıştım. Ağa devam etti konuşmasına,
‘Yerinde hiç durmuyorsun... İş sahipleri senden şikâyetçi. Demin 4’ü 5’i odama geldi, seni şikâyete...’
Başım dönmüş, gözlerim kararmıştı. Kimlerin gammazladığını düşünürken Nuri Ağa, ‘Geç yerine bir daha hakkında şikâyet istemem, sonra kovarım ha...’ dedi.
‘Kovarım’ sözü beynime yumruk gibi inmişti. Masama döndüm. Ağlayacak kadar hırsla dolmuştum. Kovabilirdi. Hakkı vardı buna. Mal onunsa, insan olma onuru da benimdi. Bunu 24 lira 95 kuruş için çiğnetmemek, buna katlanmak insanlığa sığar mı be... Diye düşündüm.
Memurluk yaptığım ambarda iplikler, bezler cins cins. Her ikisi de incelip kalınlaştıkça ucuzlayıp, pahalılaşıyordu. Ambarcı isterse daha doğrusu müşteriyle anlaşırsa hırsızlık yapıp, keseyi doldurması bile işten değildi. Ve beni buraya acaba bile bile mi vermişlerdi? Yani hırsızlık yapmam için beni teşvik mi ediyorlardı? Hamal Sadık’ın söyleyip durduğu gibi benden öncekilerin ele geçmeden gemilerini yüzdürdüklerini biliyordum. Binlerce, on binlerce lira vurabilirdim. İstemiyordum. İçimden gelmiyordu. Ne olursa olsun Koca Mustafa Kemal’e karşı koymuş bir babanın oğluydum. Ancak çok rahat bir işte çalışıyordum. Ambarda iki hamal vardı. Bunlar işi çok iyi biliyorlardı. Bana pek iş kalmıyordu. Ben de masa başınrda çoğu kez kitap okuyarak, hikaye yazarak, ya da 24 lira 95 kuruşun yarattığı hava içinde kara kara düşünür, bir çıkış yolu bulmaya çalışırdım. O günlerdeydi. Aybaşında kooperatif borcumu kestikten sonra elimde 19 lira 95 kuruş kalmıştı. Ne yapacağımı, borçlarımı dağıttıktan sonra bana bir şey kalmayacağını düşünürken Beyrut’tan babamın mektubu geldi. Bir solukta okudum. Mektupta niçin yazmadığımı ve durumumun nasıl olduğunu soruyordu. Arkasından da kendisinin çok kötü günler geçirdiğini, mümkünse biraz para göndermemi istiyordu. O gün kafamdan kardeşlerim birer birer geçti. İşportacılık yapan kardeşim Sıtkı’yı pek umursamıyordum. Ne de olsa erkekti. Ama kız kardeşlerim Talat, Türkan, Uğur... Cebimde 19 lira. Ne yapacağımı şaşırmıştım. 5 lirasını mektupla gönderse miydim? Kim bilir nasıl da sevinirlerdi. Çok kötü durumda olmasalar babam bu parayı mümkün değil istemezdi diye düşünürken, 5 lirayı bir kaç satır yazdığım mektubun içine sarıp, hemen postaladım. Hemen postaya vermesem cayabilirdim. Mektubu fabrikanın kapısından posta kutusuna attım.
 
EVLENME YILLARI
Orhan Kemal evlilik öyküsünü “Baba Evi” ve “Avere Yıllar” adlı romanlarında uzun uzun anlatır. Milli Mensucat Fabrikası’nda çalışırken aynı fabrikanın işçi kızlarından Nuriye’ye gönlünü kaptırır. Nuriye 1892’de şimdiki Hırvatistan’ın Başkenti olan Zagreb’te doğar. Çok güzel bir Boşnak kızıdır.
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra ailesiyle birlikte Türkiye’ye göçerler. Adana’ya yerleşirler. Orhan Kemal Nuriye’yi görür görmez gönlünü kaptırır. Hemen evlenme teklifi yapar ama öncelikle baba Kemali Bey’in onayı gerekmektedir.
Kudüs’teki babasına mektup yazar. O günlerde baba Kemali Bey Beyrut’tan Kudüs’e geçmiş, orada bir Arap avukatın yanında iş bulmuştur. Ancak yine de kıt kanaat geçinmektedir. Mektubun yanıtını kısa bir süre sonra alır. Babası, “Büyük annen beğeniyorsa evlenebilirsin” diye yazmıştır. Orhan Kemal sevinçten adeta uçar. Aylığı azdır. Geçinmek zordur ama bunları uzun boylu düşünmek durumunda değildir.
Orhan Kemal o günleri “Avere Yıllar” romanında şöyle özetler:
“Adam sende... Ben 22 yaşındayım. Sevgilim ise 14’ünde. Sarhoşum ve dünyada yalnız ona aşığım...”
Daha sonra da söz konusu aşkını, “Cemile” adlı romanının konusu yapacaktır.
1936 yılı Ağustos ayında nişanlısı, 1937 Mayıs’ında ise karısı olan Nuriye Öğütçü ise serüvenini Sadun Tanju’nun yaptığı röportajda şöyle anlatmaktadır:
“Aslen Yugoslav muhaciriyiz biz. Orada varlıklı bir aile imişiz. Adana’ya yerleşince zor günler başladı. Babam zaten çalışmayı pek sevmezdi. Bir kazada sakatlanınca evin bütün yükü ağabeyimle benim sırtıma bindi. 12-13 yaşlarında filandım. Çocuk sayılırdım daha. İplik fabrikasında boyum yetişsin diye ayağımın altına sandık koyarlardı. İşe gelip giderken kimsenin gözüne çarpmayayım diye iyice örtünür, sadece gözlerimi açıkta bırakırdım. Sarışındım.
Genç kızlığa yeni adım atıyordum. Güzel olduğumu söylüyorlardı. O yıllar güzel bir kız için tehlikelerle doluydu. Evdekiler korkardı, ben korkardım. Ama korku para etmezdi. Çalışmak gerekiyordu. Evin ekmek parasına büyük yardımım oluyordu.
Raşit de... Orhan Kemal demek istiyorum. Ama dil alışkanlığı... Ben ona hep Raşit derim. Evet Raşit de aynı fabrikada katipti. İplikhaneyi dolaşırken beni görmüş. İşçi defterinden vesikalık resmimi bulmuş. Büyüttürmüş. Başlamış ona buna göstermeye. Nuriye ile evleneceğiz demeye başlamış. 15’ine basmıştım. Raşit’in bana sevdalandığı yıllardı. Yoksul ve sakat olan babam, bu ilişkiyi duyunca küplere bindi. Ama Raşit inat mı inat... Fakat fark etti ki; babam biraz da kız giderse nasıl geçiniriz diye düşünüp huysuzlanıyor. Ona da çare buldu. ‘Yardım ederiz size’ dedi. Beni o sıralar binbaşılar filan da istiyor. Raşit aracı-görücü sokmadan işin içine girip konuştu babamla. ‘Benim hiçbir şeyim yok. Sadece 24 Lira 95 kuruş maaşım var’ dedi. ‘Ben sadece Nuriye’yi istiyorum’ diye konuştu. Babamın da hoşuna gitmiş olacak ki; ‘evet’ dedi sonunda. Evlendik. 1937 yılının 5 Mayıs’ıydı. 2 Haziran 1970 gününe kadar sürdü mutluluğumuz. İplik fabrikasında 24 lira maaşlı bir katipti evlendiğimizde. 5-6 lirasını da babama verirdik. Orhan Kemal’in babaannesi Emine hanımla eski bir kenar mahalle evinde oturduk. Evlenince beni işten aldı. Çok kıskançtı. Çocuk denecek yaşta evli ve güzel bir kadının fabrika işçileri arasında yaşaması mümkün değildi ona göre. Oysa çok sıkıntı çekiyorduk. Benim getireceğim üç-beş kuruş biraz olsun hafifletirdi sıkıntımızı...’
(DEVAMI YARIN)
 

  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x

Yazarın Diğer Yazıları

  • ORHAN KEMAL'İN ÇUKUROVA YILLARI (7) - 12 Şubat 2020
  • ORHAN KEMAL'İN ÇUKUROVA YILLARI (6) - 11 Şubat 2020
  • ORHAN KEMAL'İN ÇUKUROVA YILLARI (4) - 08 Şubat 2020
  • ORHAN KEMAL'İN ÇUKUROVA YILLARI (3) - 07 Şubat 2020
  • Orhan Kemal’in Çukurova Yılları (1) - 05 Şubat 2020
    Köşe Yazarları
    Hasan Hüseyin Türk
    Hasan Hüseyin Türk
    Büyükşehir Belediyespor'a Basketbol ligi yakışır
    ÖNCÜ ŞEHRİN SAĞLAM EVLADI
    Mehmet Özler
    ÖNCÜ ŞEHRİN SAĞLAM EVLADI
    Yurttaşı anlamayan "muhalefetin" mitinglerine baksın!
    Oktay Erol
    Yurttaşı anlamayan "muhalefetin" mitinglerine baksın!
    MİMARLAR ODASI İYİ PARTİ'Yİ UYARMALI
    Özcan Aladağ
    MİMARLAR ODASI İYİ PARTİ'Yİ UYARMALI
    ÖMER ALPDOĞAN
    ÖMER ALPDOĞAN
    CHP Aile Partisi Olmamalı
    HALİL İBRAHİM BAĞ
    HALİL İBRAHİM BAĞ
    Fuarlar neden önemli?
    TORPİLİN VAR MI?
    Edibe Gülnar
    TORPİLİN VAR MI?
    TURGAY DEVELİ
    TURGAY DEVELİ
    Yeni gerçeklikler...
    BASRİ BAŞ
    BASRİ BAŞ
    GÖRÜN, DUYUN, BİLİN! MESAJI ALINMALI
    Yusuf Aslan
    Yusuf Aslan
    ABD ve Rusya Suriye'de nasıl anlaştı?
    BÜLENT ÖNCÜL
    BÜLENT ÖNCÜL
    VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARINA GENEL BİR BAKIŞ
    ADANALILARA ÇAĞRI
    Mustafa Enis Örnek
    ADANALILARA ÇAĞRI
    GÖKHAN ÇAĞLAYAN
    GÖKHAN ÇAĞLAYAN
    AĞIAĞAÇLARI
    ARİF ARAPKİRLİ
    ARİF ARAPKİRLİ
    EMEKLİ YORGUN
    MARKA ŞEHİRLER
    Cem Polatoğlu
    MARKA ŞEHİRLER
    İsa Akdağ
    İsa Akdağ
    DÜNYA'DA KAYBOLMAK (ESTONYA-TALLİNN)
    MERYEM TÜRKTEKİN
    MERYEM TÜRKTEKİN
    GAZZELİ ÇOCUKLAR BU DÜNYANIN ÇOCUKLARI DEĞİL Mİ? (2)
    HAYDİ! ORADAN
    KURTULUŞ KILINÇ
    HAYDİ! ORADAN
    TURHAN ALADAĞ
    TURHAN ALADAĞ
    SÜT KRİZİNİ ÇÖZME GİRİŞİMİ
    CEYLAN MALGIT
    CEYLAN MALGIT
    KENDİNDEN MEMNUN OLMAK…
    Fiyatlar inecek mi?
    SERAP BAŞKAN
    Fiyatlar inecek mi?
    REDDEDİN OLSUN BİTSİN
    Şehmus Baysal
    REDDEDİN OLSUN BİTSİN
    Kurumsal Karaborsacılık Hikayesi, Onatça
    MUZAFFER METE
    Kurumsal Karaborsacılık Hikayesi, Onatça
    ERDEM ÖNDER SÖNMEZ
    OLUMSUZLUKLARDAN ÇEKİNMEYİN
    Covid-19 salgını ruh sağlığımız da tehdit ediyor
    Dr. Sümer Öztanrıöver
    Covid-19 salgını ruh sağlığımız da tehdit ediyor
    Kaotik zamanlarda ruhunuza iyi bakın
    FATMA GÜNEY LAÇİN
    Kaotik zamanlarda ruhunuza iyi bakın
    ZEKİ YÜCEL
    ORHAN KEMAL'İN ÇUKUROVA YILLARI (7)
    ABONELİĞİNİZDE YERİN DİBİNE BATSIN!
    Durmuş Ali Başkan
    ABONELİĞİNİZDE YERİN DİBİNE BATSIN!
    Çok Okunan Haberler
    Sporda Adana’nın yüz akı
    Sporda Adana’nın yüz akı
    Demirdağ: Eleştiriye tahammül edeceksiniz
    Demirdağ: Eleştiriye tahammül edeceksiniz
    DERVİŞOĞLU'NDAN ERBAKAN VE TÜRKEŞ'E ÖVGÜ
    DERVİŞOĞLU'NDAN ERBAKAN VE TÜRKEŞ'E ÖVGÜ
    Ana Sayfa
    Gündem
    Siyaset
    Ekonomi
    Sağlık
    Dünya
    Magazin
    Medya
    Eğitim
    Spor
    Köşe Yazarları
    Foto Galeri
    Video Galeri
    Biyografiler
    Günün Haberleri
    Arşiv
    Gazete Arşivi
    Karikatürler
    Hava Durumu
    Gazete Manşetleri
    Nöbetci Eczaneler
    Namaz Vakitleri
    • Ekonomi
    • Gündem
    • Kültür-Sanat
    • Medya
    • Sağlık
    • Siyaset
    • Spor
    • Yaşam
    • Foto Galeri
    • Video Galeri
    • Köşe Yazarları
    • Biyografiler
    • Günün Haberleri
    • Arşiv
    • Gazete Arşivi
    • Karikatürler
    • Hava Durumu
    • Gazete Manşetleri
    • Nöbetci Eczaneler
    • Namaz Vakitleri

    • Rss
    • Künye
    • İletişim
    • Çerez Politikası
    • Gizlilik İlkeleri

    Sitemizde bulunan yazı , video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır.
    İzinsiz veya kaynak gösterilemeden kullanılamaz.

    www.ocianews.com

    Yazılım: Tumeva Bilişim