İklim krizi, salgın ve savaşlar, artık tüm ülkeler için gıda arz güvenliğini ciddi bir milli güvenlik meselesi haline getirdi.
Yakın geleceğin en önemli konularından biri gıda arzı olacak. Zira ülkemizde olduğu gibi dünyada da kuraklık her geçen gün artıyor ve kullanılabilir su kaynakları hızla azalıyor.
Bu bağlamda üreticinin desteklenmesi ve stratejik ürün yelpazesinin artırılması gerekirken hükümet açıkladığı taban alım fiyatlarıyla çiftçiyi üretimden soğutuyor.
Mısır üreticisine 30 kuruş zam verdiler
Son yıllarda kuraklık ve su sıkıntısı hububat başta olmak üzere tarımsal üretimde büyük kayıplara açıyor.
Türkiye’de irrasyonel politikalarla ekonominin rayından çıkartılması yaşanan bu olumsuzlukları daha da artırdı. Çiftçiler; mazot, gübre, elektrik, ilaç, sulama, işçilik gibi tüm üretim girdilerinde fahiş artışlarla karşı karşıya kaldı. Deprem bölgesindeki çiftçilerimiz ise, çok daha zor bir yıl geçirdi.
Buna rağmen buğday ve arpa halen geçen seneki fiyatlardan satılıyor, mısırın piyasalardaki fiyatı ise geçen yılın bile altında kaldı. Üretim maliyetleri geçen yıla göre birçok kalemde iki kat arttığı halde mısırın kilogram başına geçen yıl5.7lira olan taban alım fiyatı, bu yıl 6 lira olarak açıklandı.
Üretim maliyetini bile karşılamıyor
Çiftçi karar kara düşünüyor, ne yapacağını şaşırdı. Zira bir kilo mısırın çiftçiye maliyeti 6.71 lira. Açıklanan taban alım fiyatı mısırın üretim maliyetini bile karşılamıyor.
Ülkemizin aylık gıda enflasyonu birçok ülkenin yıllık gıda enflasyonundan dahi yüksekken, mısırın geçen yılki fiyatına sadece %5,3 zam yapılması üreticide haklı olarak büyük rahatsızlık yarattı.
Meslek kuruluşları açıklanan fiyatın artırılması yönünde bir çok girişimde bulunduğu halde, şu ana kadar ne Tarım Bakanlığı ne de Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)herhangi bir iyileştirme yapmadı.
Mısır son derede stratejik bir üründür
Oysa mısır dünyada en çok tüketilen ilk üç tahıldan biridir ve son derece stratejik bir üründür.
İki yüzden fazla sanayi ürününün hammaddesidir. Hayvan yeminden, işlenmiş gıdalardaki mısır şurubuna, enerji kaynaklarından temel gıda alanlarına kadar pek çok alanda kullanılmaktadır. Ve son yıllarda gelişmekte olan ülkelerde en çok tüketilen gıda ürünü haline gelmiştir.
Stratejik önemi olan ürünlerin, üretiminin desteklenmesi ve çok daha güçlü bir noktaya taşınması gerekirken iktidar ekonomi politikalarında yaptığı yanlışların faturasını üreticiye yüklemektedir.
Üretici küstürülmemeli bilakis teşvik edilmeli.
Çiftçi mısır üretiminden vazgeçtiğinde Türkiye yine büyük bir fırsatı kaybedecek. Şöyle ki; önümüzdeki yıllarda küresel sıcaklıklar nedeniyle dünyada pek çok yerde mısır üretimi düşecek. Hatta Avrupa Birliği’nde üretim şimdiden düşüşe geçti. Ukrayna ve Rusya’da da savaş nedeniyle üretim her geçen gün azalıyor. Bu nedenle uzmanlar, yakında birçok ülkenin mısır ithalatı yapmak zorunda kalacağını belirtiyor.
Türkiye’de ise; mısır üretimi gittikçe artıyor. Geçen yıl 6,5 milyon ton olan mısır üretimimiz bu yıl 8,5 milyon tona ulaştı. Birçok bölgemizde mısır yetiştirilebildiği gibi, çiftçilerimiz de mısır üretiminde oldukça tecrübeli hale geldi.
İktidar, tüm bu hususları dikkate alıp mısır üretimini teşvik etmek, desteklemek yerine üreticiyi küstürerek mısır üretimi baltalıyor.
Türkiye’nin mısır üretiminin %15’ni gerçekleştiren Adanalı mısır üreticileri; taban fiyat revize edilmediği takdirde gelecek yıl mısır üretecek çiftçi kalmayacağını söylüyor.
Çiftçiler TMO önlerinde süründürülüyor
Üreticiler, randevu aldıkları halde toprak mahsulleri ofisleri önünde günlerce bekletildiklerini, daha sonra ‘tozlu ya da cılız’ gibi gerekçeler ileri sürülerek çoğu kez ürünlerinin alınmadığını, alınanların da ücretlerinin geç ödendiğini, hasat döneminde ithalatların özellikle artırılarak yerli üreticilerin elindeki ürünlerin fiyatının bilinçli olarak düşürüldüğünü iddia ediyor.
Tarımda atılan yerlileşme ve millileştirme adımları hani nerede
Kamu kurumlarınca açıklanan veriler de, mısır üretiminde Türkiye’nin yurt içi talebi karşılayacak seviyelere geldiğini gösteriyor. Buna rağmen Tarım ve Orman Bakanlığı verilerinden mısır ithalatının giderek arttığını,2021-2022 sezonunda3.5 milyon tonun üzerine çıktığını, bu yılın ilk 6 ayında da 1,5 milyon tonun üzerinde ithalat yapıldığını görüyoruz.
Yetkililer iklim krizinden bahsederken, ‘tarım sektöründe yerlileşme ve millileştirme adımlarına öncelik verildiğini’ söylediği halde;
Mısır üretimimiz artmasına rağmen niçin hala ithalata olanca hızıyla devam edildiğini
Çiftçilerimizin TMO’lardan onca yakınmalarına neden hala sessiz kalındığını
Bu ekonomik koşullarda 30kuruş zam ile üretime nasıl devam edebileceklerini açıklamak zorundadır.
Artık dünyada ülkelerin gücünü tarım sektöründeki başarıları belirleyecek
Netice olarak çiftçilerimiz:
Yerli üreticinin korunmasını
Mısır üretimine devam edebilmeleri için taban alım fiyatının kilogram başına 9,5 TL’ye çıkartılmasını
Arpada ton başına ödenen ‘alım priminin’ aynı tutarda mısırda da ödenmesini
Depo sorunlarının çözülmesini
Vakit kaybetmeksizin özellikle deprem bölgesindeki üreticiler için destek ve teşvik paketleri açıklanmasını
Talep ediyor.
Bunların hepsi yerden göğe haklı taleplerdir. Bir an önce çiftçilerimizin sesine kulak verilmelidir!
Unutmayalım ki;
İnsanlığı tehdit eden iklim krizi karşısında artık dünyada ülkelerin gücünü savunma sanayiinden daha çok, tarım sektöründeki başarıları belirleyecek…
