Kadınların kullandığı küpe, kolye, zincir ve gerdanlık gibi süs eşyaları için zekat vermek gerekir mi?
Gerekir. Bunlara altın yüzük de dahildir. ( Sadece yüzük nisaba ulaşmayınca zekatı verilmez. ) Altın ve gümüşten yapılmış süs ve zinet eşyaları nisaba ulaşmışsa zekatlarını vermek farzdır. ( nisab; altında en az 80.18 gr. gümüşte ise en az 561.2 gr. )
Ayrıca, üzerlerinden bir kameri yıl ( 354 gün ) geçmesi gerekir. Kırkta biri yani % 2.5 nisbetinde zekat verilir.
Ama evde süs ve zinet eşyası olarak bulunan ve ticaret için olmayan inci, pırlanta taş, yakut, mercan, zümrüt gibi süs eşyalarından zekat verilmez.
*
Eşimdeki altınların zekatını nasıl vermeliyiz? Altın ister bilezik ister ziynet eşyası olsun, nisab miktarı olan 80,18 gr. veya bu miktardan daha fazla olup üzerinden bir kameri yıl (354 gün) geçtikten sonra kırkta birini zekat vermek farzdır.
İslamda Ferdi Mülkiyet Esastır. Eğer altın bilezikler hanımefendinin kolunda emanet ise yani kocası istediğinde alabiliyor ve tasarrufta bulunabiliyorsa zekatı vermek kocaya farzdır. Ama hanımefendi altının sahibi/maliki ise kendisinin zekatı vermesi gerekir. Yalnız nisap miktarının altına düşerse örneğin 79 gr. olursa zekat vermek gerekmez.
Eğer eşler ortaksalar ve 100 gr. altınları varsa ikisinin de zekat vermesi gerekmez. Çünkü 50 gr. zekata tabi değildir.
Nisaba ulaşan malın zekatını önceden vermekte caizdir. Nisaba ulaşmadan önce verilen, zekat değil sadaka olur.
Zekatı illa altın vermek şart değil, kıymetini Türk Lirası olarak da verebiliriz.
*
Elmas, inci, pırlanta gibi pahalı madenlere neden zekat verilmez?
Hanımefendilerin ziynet olarak kullandığı altın ve gümüşe zekat düşer ancak elmas, zümrüt vb. zekat düşmez. Altın ve gümüşe zekat düşer çünkü zekatın şartı olan hükmi nema (artabilme özelliği) kendisinde vardır. Ayrıca paradır ve genelde tedavülde mevcut olan bir şeydir. Elmas, inci vb. madenlere zekat (ticari amaçla olmadığında) düşmez. Çünkü para değildir ve genelde altın, gümüş gibi tedavülde olan bir şey değildir. "Bunlar çok değerlidir" diyerek "zekat verilmesi gerekir" demek doğru olmaz. Çünkü zekat verilmesi için tek ölçüt değerli olmak değildir. Mesela bir fabrikatörün fabrikası belki milyonlarca lira değerindedir. Bu da bir zenginlik ölçütü olarak kabul edilebilir ama bizzat fabrikaya zekat düşmez. Kazancına zekat düşer. (H.Çınar)
Kalın sağlıcakla
